Bạn người tình và hồng nhan tri kỷ

 

Credit: insider.com

Ls Nguyễn Văn Thân

Quan hệ tình cảm giữa một người đàn ông và một phụ nữ thông thường là cả một thế giới phức tạp. Một người đàn ông có thể có một người vợ, một người tình và một người bạn “hồng nhan tri kỷ”. Ngược lại, trong thời buổi nam nữ bình quyền thì cũng có lúc phụ nữ tuy đã có chồng nhưng vẫn khao khát tìm một người bạn nam để trải lòng bày tỏ tâm sự và chia sẻ quan niệm sống. Tình bạn nam nữ có thể hoàn toàn thanh khiết, trong sáng nhưng khó để cho những người trong cuộc dễ dàng chấp nhận.

Trong một xã hội truyền thống, đời sống gia đình, tôn ti trật tự giúp người ta phân biệt và định giới rõ ràng những mối quan hệ này. Con người không có không gian riêng tư mà luôn bị bao bọc bởi gia đình, bè bạn, hàng xóm trong một khuôn viên làng xã.

Cuộc cách mạng tình dục và phong trào nam nữ bình quyền bùng nổ trong thập niên 60 ở tây phương thay đổi quan hệ truyền thống nam nữ trong gia đình và xã hội. Khái niệm bình đẳng phái tính không chỉ được xã hội chấp nhận mà còn được cả hệ thống luật pháp bảo vệ và thực thi. Làn sóng này lan tỏa khắp nơi gồm có châu Á. Nhật và Nam Hàn tuy cũng là những xã hội bị ảnh hưởng văn hóa Khổng giáo nhưng vẫn có cái nhìn phóng khoáng về đời sống tình dục. Trung Quốc và Việt Nam đi sau nhưng phong trào này đang trong ở trong giai đoạn bình minh đặc biệt là với sự hỗ trợ của kỹ thuật mạng lưới toàn cầu.

Đời sống văn minh tân tiến đẻ ra thêm một số khái niệm mới lạ về quan hệ nam nữ. Một số aps như Tinder có thể kết nối trai gái và biến họ trở thành những cặp tình nhân trong chớp nhoáng. “Bạn với phúc lợi” (friends with benefit) là một hình thức mới khi hai người bạn thân khác phái có quan hệ tình dục nhưng không chịu ràng buộc với nhau.

Nói vậy cho thấy sự phát triển nhanh chóng và phức tạp trong quan hệ nam nữ của thời đại @ mà hệ thống luật pháp phải đối đầu. Điển hình là trong một vụ kiện gần đây tại Tòa Án Liên Bang (Federal Circuit Court) ở Thủ Đô Canberra giữa Kristoff và Emerson vào năm 2015. Nguyên đơn bà Kristoff là một phụ nữ 45 tuổi. Bà gặp ông Emerson lớn hơn bà 10 tuổi vào năm 1999 khi bà chưa tới 30. Lúc đó bà đang là một người 'bán tình dục' (sex worker) và Emerson là một thân chủ của bà. Trong lúc gần gũi nhau, họ tâm tình về hoàn cảnh cá nhân và gia đình và phát hiện ra là họ cùng có sở thích về cưỡi ngựa và đời sống thôn quê. Sau đó họ trở thành bạn bè. Bà Kristoff giới thiệu ông Emerson với thân nhân và gia đình của bà. Từ năm 2000 trở đi, quan hệ tình dục của họ không còn tính thương mại. Có nghĩa là ông không cần "ăn bánh, trả tiền" sau mỗi lần họ quan hệ xác thịt với nhau. Tình cảm của họ ngày càng gắn bó và tới cuối năm 2000 thì họ đi du lịch chung với nhau hết một tuần.

Cũng trong khoảng thời gian này thì ông Emerson có mua một căn nhà. Sau khi mua, ông tiến hành sửa chữa, sơn phết. Bà Kristoff có tới phụ dọn dẹp trong ngày cuối tuần. Cuối tuần là lúc mà nhà chứa lúc nào cũng đông khách. Ông Emerson có đưa cho bà vài trăm đồng để đền bù cho việc bà mất lợi tức vì không đi làm trong mấy ngày đó. Tới khoảng cuối năm 2001 thì bà thôi không làm mãi dâm nữa mà đi làm việc khác.

Cho tới năm 2003 thì Kristoff vẫn sống chúng với em gái của bà. Sau đó, bà khai là dọn về sống chung với ông Emerson. Hai người chia tay trong năm 2011 và bà đệ đơn lên tòa xin phân chia tài sản.

Nhưng Emerson thì khai rằng bà Kristoff chỉ thỉnh thoảng ghé thăm và có quan hệ tình dục với ông. Ông cho rằng giữa hai người chỉ là “bạn bè”. Họ không có chung đời sống tài chánh. Họ chưa bao giờ mua tài sản chung hoặc có sổ băng chung. Khi sinh hoạt hoặc đi du lịch chung thì ông chi trả toàn bộ chi phí. Ông nói rằng bà thôi không bán dâm nữa không phải vì chìu theo ý ông mà là vì bà tự nguyện. Có thể họ là bè bạn hoặc tình nhân nhưng chắc chắn không phải là một cặp vợ chồng.

Tính tới khi hai người chia tay thì tài sản của ông Emerson trị giá khoảng 1.89 triệu và của bà Kristoff khoảng 267 ngàn. Bà xin tòa phán hai người là vợ chồng và chia cho bà 25% tổng giá trị tài sản của hai người (tức là khoảng 539 ngàn). Có nghĩa là bà xin tòa ra lệnh cho ông Emerson trả cho bà 272 ngàn.

Từ ngày 1 tháng 3 năm 2009 thì các vụ tranh chấp tài sản dưới Luật Gia Đình cũng áp dụng cho những cặp vợ chồng sống chung với nhau trên 2 năm không có giá thú. Quan hệ ‘de facto’ được định nghĩa là những cặp (không nhất thiết là nam nữ) không có hôn thú, không có quan hệ máu mủ và sống chung với nhau trong đời sống gia đình như đôi vợ chồng có hôn thú. Để xác định hai người có phải là một cặp de facto hay không thì tòa phải cứu xét một số yếu tố gồm có quan hệ đó đã kéo dài bao lâu, có sống cùng một địa điểm cư ngụ hay không, có quan hệ tình dục không, có quan hệ tài chính và lệ thuộc về mặt kinh tế với nhau hay không, có mua tài sản chung không, có chia sẻ quan niệm sống với nhau hay không, có con và chăm sóc cho con hay không và hai người có đi ra ngoài giao du trong xã hội cùng với bạn bè như là một cặp vợ chồng hay không.

Áp dụng những yếu tố này, Thẩm Phán Brewster xét rằng hai bên có mối quan hệ kéo dài từ 2003 tới 2011. Bà Kristoff sống chung với ông Emerson tại nhà ông một tuần khoảng 5 đêm. Hai người thường xuyên có quan hệ tình dục với nhau. Hai người sống chung với nhau nhưng không có lệ thuộc với nhau về mặt tài chánh. Họ không mua bán hoặc sở hữu chung bất cứ tài sản nào. Bị đơn trả hầu hết chi phí cuộc sống trong suốt giai đoạn hai người sống chung với nhau. Hai người ít khi đi ra ngoài giao thiệp trong xã hội như là một cặp vợ chồng. Có một vài yếu tố cho thấy dấu hiệu của một cặp vợ chồng sống chung không có giá thú. Nhưng tòa kết luận là không đầy đủ để khẳng định họ là một cặp vợ chồng như vậy. Quan trọng nhất là quan hệ tài chính. Họ không có bất cứ sự chung đụng nào về mặt tiền bạc. Dựa vào yếu tố này, tòa phán hai người không hội đủ tiêu chuẩn của một cặp vợ chồng.

Phán quyết này của tòa đưa ra một số câu hỏi. Hai người đã sống chung với nhau gần cả một thập niên, tại sao quan hệ tài chính lại đóng một vai trò quan trọng như thế trong việc khẳng định quan hệ vợ chồng? Trong đa số trường hợp khi người đàn ông giàu có cặp bồ và sống chung với một cô gái trẻ tuổi hơn thì kết quả thường là người đàn ông đó chịu hết chi phí trong cuộc sống về mặt tài chánh nhưng đã hưởng được tình cảm và tình yêu thể xác từ cô gái đó. Một cặp vợ chồng chia sẻ với nhau từ nhiều mặt: tình cảm, tình dục, tài chánh, gia đình, xã hội. Theo phán quyết này thì nếu vắng một mặt sẽ không hội đủ tiêu chuẩn. Những cũng có một số cặp, nhất là những người đã trải qua một hoặc vài đợt ly dị sẵn sàng chung sống với người mới nhưng muốn tách biệt vấn đề tiền bạc. Cũng có nhiều cặp vợ chồng không xài sổ băng chung và đứng tên mua nhà riêng vì lý do thuế má hoặc sở thích cá nhân. Như vậy thì họ không phải là một cặp vợ chồng hay sao? Trong vụ kiện này, tòa đặt nặng vai trò quan hệ tài chính giữa hai vợ chồng nhưng không giải thích rõ ràng lý do tại sao. Bà Kristoff không có luật sư đại diện mà tự biện hộ cho mình cho nên cũng có phần nào thiệt thòi. Bà không kháng cáo nên phán quyết này có một giá trị tiền lệ nào đó trong việc định nghĩa thế nào là một cặp vợ chồng de facto về mặt pháp lý.

Tóm lại, quan hệ vợ chồng, tình nhân, bạn bè nam nữ ngày càng phức tạp chớ không đơn giản như người ta thường nghĩ. Trong vụ kiện này, một cặp đôi nam nữ hầu như đã sống chung với nhau gần cả 10 năm thường xuyên chăn gối với nhau mà vẫn chưa hội đủ tiêu chuẩn vợ chồng. Đối với những cặp lớn tuổi đã trải qua một vài cuộc tình có khi họ ở bên này hoặc bên kia thì không biết lúc nào họ biến từ bạn trai, bạn gái thành vợ chồng. Còn mấy cặp trẻ tuổi hơn thì sao? Nếu họ quyết định sống chung thử trước khi lấy nhau và tách biệt quan hệ tài chính thì khi nào họ mới trở thành một cặp vợ chồng? Một giải pháp là khi hai người có quan hệ gần gũi thì nên nghĩ tới việc tiến tới ký hợp đồng tài chánh để làm rõ quyền hạn và trách nhiệm pháp lý. Nhưng khi người ta mới bắt đầu yêu nhau và đang say men tình mà làm vậy thì mất đi hết giá trị lãng mạn của tình yêu. Một bài học mà các ông cũng nên lưu ý là khi có quan hệ với phụ nữ thì phải phân biệt rõ ràng thế nào là tình bạn, tình nhân và tình phu thê để tránh nhận đơn kiện từ Tòa Án Gia Đình.