Luật chống can thiệp vào nội tình nước Úc

 

Credit: dailytelegraph.com.au

Ls Nguyễn Văn Thân

 

Vào ngày 7/12/2017, chính quyền Liên Bang đã trình bày dự luật chống các hình thức hoạt động tình báo và lũng đoạn chính trường cũng như xã hội Úc bởi các thế lực ngoại bang. Dự luật này có 4 mục tiêu chính. Thứ nhất là siết chặt các điều khoản ngăn cấm hoạt động tình báo và phản quốc gồm có ban hành án tù chung thân cho các tội phạm nghiêm trọng. Thứ hai là ban hành luật mới nhắm vào các hoạt động thu thập tin tức tình báo cho các thế lực ngoại bang gồm có tình báo kinh tế. Thứ ba là bắt buộc mọi cá nhân và tổ chức làm việc cho các thế lực ngoại bang chính thức đăng ký để nhà nước dễ kiểm soát. Và thứ tư là cấm cá nhân và công ty ngoại quốc hiến tặng cho các chính đảng và các tổ chức hoạt động chính trị.

 

Tuy không nói ra nhưng ai cũng biết lý do mà chính quyền ban hành dự luật này là để đối phó với các hoạt động lũng đoạn chính trường và xã hội Úc của Bắc Kinh trong thời gian qua. Không chỉ khống chế cộng đồng người Hoa tại Úc bằng cách mua chuộc các hội đoàn và cơ quan truyền thông Hoa ngữ, Bắc Kinh còn muốn mua luôn cả giới học giả, ký giả và chính khách Úc. Trong thời gian qua, hai nhà tài phiệt gốc Hoa là Châu Trắc Vịnh (Chau Chak Wing) và Hoàng Hướng Mặc (Huang Xiangmo) đã hiến tặng hơn 40 lần cho cả hai Đảng Tự Do và Lao Động với tổng số tiền lên tới hơn 6 triệu Úc kim.

 

Ngoài ra, ông Mặc cũng bỏ tiền thành lập Viện Nghiên cứu Quan hệ Úc - Trung (Australia China Relations Institute) và chính tay chọn cựu Thủ Hiến và Ngoại Trưởng Bob Carr làm chủ tịch của viện nghiên cứu này. Trước cuộc bầu cử liên bang vào tháng 7 năm 2016,  ông hứa tặng $400,000 cho Đảng Lao Động. Nhưng trong một buổi nói chuyện tại Câu Lạc Bộ Báo Chí Quốc gia trước ngày bầu cử, Bộ Trưởng Quốc Phòng Đối Lập TNS Stephen Conroy phát biểu là Trung Quốc đang gây bất ổn tại Biển Đông với những hành động xây cất đảo nhân tạo và kêu gọi hải quân Úc tiến hành các cuộc tuần tra tự do theo lời kêu gọi của Hoa Kỳ. lập tức, ông Mặc rút lại lời hứa tặng tiền cho Đảng Lao Động. Sau đó, Sam Dastyari đã họp báo chung với ông và tuyên bố trái với chính sách của Đảng Lao Động là vấn đề Biển Đông không có liên quan tới Úc cũng như Úc đừng phản đối quyết định áp dụng vùng nhận dạng phòng không của Trung Quốc tại Biển Hoa Đông. Quan hệ giữa các nhà tài phiệt Trung Quốc với các chính Đảng tạo ra nhiều quan ngại đến nỗi Giám Đốc cơ quan tình báo ASIO phải chính thức cảnh báo 3 vị tổng bí thư của Đảng Tự Do, Lao Động và Quốc Gia là nên thận trọng khi nhận tiền của các nhà tài phiệt này. Thế mà trong một cuộc tiếp xúc Sam Dastyari đã cảnh báo ông Mặc là điện thoại của ông có thể bị ASIO nghe lén.

 

Đảng Lao Động cho biết là sẽ ủng hộ dự luật chống ngoại bang can thiệp vào chuyện nội bộ của Úc. Do đó, có xác suất cao là dự luật sẽ được Lưỡng Viện Quốc Hội mau chóng thông qua trong đầu năm 2018. Bộ Luật Hình Sự hiện hành quy định hình phạt tối đa cho tội tình báo là 25 năm tù. Luật mới sẽ tăng hình phạt tối đa lên chung thân. Luật hiện hành chỉ cấm luân chuyển thông tin bí mật. Luật mới sẽ nới rộng tội trạng. Sở hữu hoặc tiếp nhận thông tin bí mật cũng phạm tội. Ngoài ra, không chỉ bí mật an ninh quốc gia mà tình báo kinh tế cũng phạm tội với hình phạt tối đa là 15 năm tù.

 

Hiện nay, rất khó để nhà nước có thể truy tố người nào với tội phản quốc trừ khi họ ám sát hoặc bắt cóc Thủ Tướng hoặc Nữ Hoàng làm con tin với mục đích chính trị. Dự luật mới sẽ giúp công tố dễ dàng tiến hành truy tố tội phạm bất cứ người nào hoạt động tình báo hoặc lũng đoạn chính trường Úc cho thế lực ngoại bang. Hình phạt có thể từ 10 tới 20 năm tù. Tuy nhiên, có một vài nhà báo bày tỏ quan ngại là ngay cả khi họ nhận được tin mật thì đã phạm pháp. George Brandis, Bộ Trưởng Tư Pháp trước khi từ chức đã cam kết là ký giả thi hành phận sự sẽ được miễn và không bị truy tố.

 

Cấm tài trợ chính trị từ các thế lực ngoại bang

Theo Viện Yểm Trợ Dân Chủ và Cử tri Quốc Tế (Institute for International Democracy and Electoral Assistance), hiện nay có 114/180 quốc gia ngăn cấm cá nhân, công ty hoặc tổ chức ngoại quốc hiến tặng tiền cho các đảng phái và tổ chức chính trị.  Câu hỏi là phạm vi của tổ chức chính trị sẽ được định nghĩa thế nào? Dự luật ngăn cấm không chỉ các đảng phái chính trị mà luôn cả các tổ chức phi chính phủ gồm có nghiệp đoàn và các nhóm vận động chẳng hạn như GetUp! nhận tiền tặng từ nước ngoài. Còn các viện nghiên cứu hoặc các trường đại học thì sao? Ví dụ như Viện Nghiên Cứu Quan Hệ Úc Trung do ông Bob Carr làm chủ tịch sẽ bị ngăn cấm nhận tài trợ từ các nhà tài phiệt Trung Quốc như Hoàng Hướng Mặc hay không?  Ngoài ra, các tổ chức từ thiện và bảo vệ môi trường cũng lo ngại là dự luật sẽ cấm họ nhận tài trợ từ cá nhân và tổ chức ở nước ngoài. Đa số các tổ chức bảo vệ môi trường có tầm vóc quốc tế và thường xuyên yểm trợ tài chánh lẫn nhau. Điều khoản này có thể vi phạm Hiến Pháp bảo đảm quyền hoạt động và thảo luận chính trị tự do. Có người đã lên tiếng yêu cầu chính quyền miễn áp dụng luật này đối với các tổ chức có quy chế từ thiện.

 

Cá nhân và tổ chức hoạt động cho các thế lực ngoại bang phải đăng ký

Dự luật bắt buộc mọi cá nhân hoặc tổ chức hoạt động hoặc vận động cho các thế lực ngoại bang phải chính thức đăng ký với nhà nước. Dự luật này tương tự như luật hiện hành tại Mỹ. Ví dụ như Mike Flynn Cựu Cố Vấn An Ninh Quốc Gia đã nhận phạm tội vận động cho Thổ Nhĩ Kỳ với thù lao hơn nữa triệu Mỹ kim mà không có đăng ký.  Paul Manafort Giám Đốc Ủy Ban Tranh Cử của Trump cũng bị truy tố về tội này hồi tháng 11 năm ngoái vì nhận hơn 75 triệu vận động cho Nga và Ukraine mà không đăng ký.

Một lần nữa, phạm trù của dự luật này sẽ là một đề tài gây nhiều tranh cãi. Nhân viên làm việc cho các công ty chuyên về vận động (lobbying firms) sẽ phải đăng ký nhưng giám đốc hoặc cố vấn quan hệ quốc tế cũng như các nhà ngoại giao thì sẽ được miễn. Vận động cho nhà nước hoặc các đảng phái, tổ chức chính trị ngoại bang thì dễ hiểu rồi. Thế còn hoạt động cho các công ty quốc doanh nước ngoài thì sao? Chẳng hạn như Andrew Robb nhận làm cố vấn cho Landbridge với thù lao là $880,000 một năm. Hoặc Cựu Thủ Tướng Paul Keating là Chủ Tịch Hội Đồng Cố Vấn Quốc Tế của Ngân Hàng Phát Triển Trung Quốc? Hoặc những người Úc đang làm việc hoặc có quan hệ với Hội Đồng vì một nước Trung Hoa Thống Nhất (Australian Council for the Promotion of Peaceful Reunification of China) được cho là có liên hệ tới United Front Work Department một tổ chức ngoại vi của Đảng Cộng Sản Trung Quốc (tương tự như Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam) thì có cần phải đăng ký hay không?

 

Trung Quốc đã chính thức lên tiếng phản đối dự luật này. Tòa Đại Sứ Trung Quốc ra văn bản phủ nhận cáo buộc là Bắc Kinh có ý đồ can thiệp vào vấn đề nội bộ của Úc và yêu cầu chính giới Úc ngưng có những lời phát biểu ''vô trách nhiệm'' làm tổn hại đến bang giao hai nước. Trong khi đó, Tòa Đại Sứ Mỹ thì ủng hộ dự luật và chính sách mới. Giáo Sư Phùng Sùng Nghĩa thuộc Viện Đại Học UTS và người đã bị công an câu lưu khi ông có chuyến công tác tại Trung Quốc vào tháng 3 năm 2017 phát biểu là dự luật này đáng lẽ nên có từ lâu để ngăn cản sự xâm nhập và lũng đoạn chính trường Úc của Trung Quốc. Theo ông, luật mới sẽ răn đe các phần tử cơ hội có ý đồ phục vụ cho Bắc Kinh để trục lợi cá nhân. Giáo Sư Clive Hamilton là tác giả quyển sách ''Cuộc xâm lăng thầm lặng : Trung Quốc sử dụng phương thức nào để biến Úc thành một chư hầu'' (The Silent Invasion: How China is turning Australia into a Puppet State) mà nhà xuất bản Allen & Unwin đã hủy ý định xuất bản quyển sách của ông vì Bắc Kinh dọa kiện. Trong sách, Gs Hamilton cho biết là Bắc Kinh đài thọ cho các ký giả Úc đi vòng quanh Trung Quốc thăm viếng và ăn chơi miễn phí để rồi họ sẽ viết những bài báo tô vẽ cho chế độ. Trong một chương khác, Bắc Kinh cố ý móc nối với các trường Đại Học và Khoa Học Gia để lấy kiến thức công nghiệp cho Quân Đội Giải Phóng Nhân Dân Trung Quốc. Lo ngại của Allen & Unwin không phải là không có cơ sở vì sau khi công bố kết quả điều tra về việc các nhà tài phiệt Trung Quốc hiến tặng hàng triệu Úc kim cho các đảng phái chính trị tại Úc vào tháng 5 năm 2017 thì hai cơ quan truyền thông quốc gia của Úc là Fairfax và ABC đã bị ông Châu Trắc Vịnh tiến kiện về tội mạ lỵ. Vào tháng 2 năm 2019, Tòa đã xử cho ông thắng kiện và ban lệnh cho Fairfax bồi thường cho ông $280,000.

 

Tóm lại, quan hệ Úc Trung sẽ trải qua một giai đoạn sóng gió trong những ngày tháng tới. Dự luật đã được Quốc Hội thông qua vào tháng 6 năm 2018. Người Úc cũng nên tập làm quen với sự giận dữ của Bắc Kinh. Chỉ cần đặt câu hỏi là liệu Trung Nam Hải có đồng ý cho các nhà tài phiệt Úc can thiệp vào chính trường hoặc viện trợ cho các viện nghiên cứu hoặc mua lại các tờ báo của họ hay không? Hỏi tức là trả lời. Đó cũng là lời giải thích mà chính quyền Úc cần phải nói thẳng với Tập Cận Bình.